Tijdens het IDFA documentaire-festival bezocht ik twee films over CONGO. Dat associeerde ik tot voor kort met heel veel duisternis en ondoordringbaarheid, kortom: jungle. En met het klassieke Congoboek, Joseph Conrad's 'Heart of Darkness'. Ook de plaatjes van Kuifje in Afrika, met blanken in een grote pan op het vuur, staan ergens diep in me gegrift. Maar sinds mijn favoriete nichtje in Kaapstad woont en met Yves uit Congo getrouwd is, zie ik dat land en continent wat lichter.. zie mijn fotoblog : http://www.vkblog.nl/bericht/319541/MOOI_NIEUWS%3A_coalitie_bekend
Kijk even naar de trailer en een clip:
http://www.youtube.com/watch?v=Ox1_Ozlthw0&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=rAL8Mwedjs4&NR=1
Ik heb gedurende de gehele film waarschijnlijk een glimlach op mijn gezicht gehad, zo'n film is het. En soms schoot ik in de lach en een traan tegelijkertijd, bij de ijver bij leden uit de Bantu- of Swahili-taalgroep om de erg DUITSE tekst van 'Ode an die Freude' onder de knie te krijge; bij de violiste die overdag haar brood verdient met de verkoop van omeletten, gebakken met uit Hólland geïmporteerde (dozen vol Barneveldse) eieren.
En bij deze topviolist Joseph Lutete, die recht uit het hart speelt.
http://www.youtube.com/watch?v=QYMCaNJJ7nA&NR=1
Helaas wordt muzikaal gezien teveel gefocust op die vreselijk modieus-commerciële Carmina Burana. Het orkest komt m.i. het best tot zijn recht in vertolkingen van Händel. De meester van de barokke polyfonie/veelkleurige muziek past als een handschoen bij Congolezen (en met name bij de Congolese variant van christendom, het Kimbanguisme; zie bijlagen):
In de film zie je enkele leden van het orkest in een improvisatie op de Bolero van Ravel, magistraal !!Ook het slavenkoor van Verdi en de 9e van Beethoven met 'hymne an die Freude' slaan helemaal nieuw aan in deze Afrikaanse setting. (De hedendaagse HIFI uitvoeringen door Europése orkesten verbleken erbij.)
In dit filmpje komt het eigen geluid van het orkest over...vooral vanaf minuut 4:08 (je moet gewoon door alle ruis en onvolkomenheden heen naar de essentie luisteren.)
http://www.youtube.com/watch?v=i92q8-dZWiw&feature=related
Over de film in het kort:
Armand Diangienda is stichter en dirigent van het ‘Orchestre Symphonique Kimanguiste’. Tegenwoordig telt het orkest 200 leden. En nu plant het orkest een openluchtconcert om de onafhankelijkheid van Congo te herdenken. Er worden duizenden toeschouwers verwacht. Op het programma werk van Beethoven, Dvorak en Verdi. De meeste leden zijn amateurs of muzikanten die zichzelf alles geleerd hebben. Ook diegene die succesvol genoeg waren om een opleiding te krijgen en werk te vinden, moeten elke dag proberen te overleven in Kinshasa. ...
http://www.opendoek.be/?navigatieid=9&filmid=982
Het OSK, Orchestre Symphonique Kimanguiste’, dat is een aaneenschakeling van tegenvallers (zoals een stroomgenerator die het laat afweten halverwege een concert) gecompenseerd door uitgekiend kunst- en vliegwerk (zoals de eerste violist die zich ook een vaardig elektricien toont). Dat zijn muzikanten die soms niet bij de les zijn; het is nu eenmaal moeilijk zingen met een lege maag. Dat zijn alleenstaande moeders die voor dag en dauw uit de veren zijn om de huur te kunnen betalen, en jonge kapsters die er de brui willen aan geven omdat het verplichte kapje hun haartooi in de war brengt. Het OSK, dat zijn tenor Trésor, die trots rondbazuint dat hij deel uitmaakt van het enige exclusief zwarte symfonieorkest ter wereld, en Joseph, die vioolsnaren herstelt met remkabels. "Maar de echte magie van het OSK, dat zijn net niet de opoffering, vindingrijkheid, enthousiasme en passie, maar wel de universele muziek die de muzikanten delen met de inwoners van de allerarmste wijken van Kinshasa. De magie van het OSK, dat is de menigte die uit zijn dak gaat en als één man opstaat van op de plastic stoeltjes en de finale van Carmina Burana bedelft onder een gigantisch applaus." (Aurore Engelen, directeur van het festival Afrique Taille XL)
Meer over de film op de eigen website van het orkest:
http://www.kinshasa-symphony.com/index.php?id=6
Uitgebreide recensie in Die Welt:
http://www.welt.de/die-welt/kultur/article9263759/Die-Kirche-des-heiligen-Ludwig-van-Beethoven.html
Over het project
Kinshasa, the capital of the Democratic Republic of the Congo and the third-largest city in Africa. Almost ten million people live here and they number among the poorest inhabitants on this planet. Kinshasa is the home of Central Africa’s one and only symphony orchestra
Two hundred orchestral musicians are playing Beethoven’s Ninth – Freude schöner Götterfunken. A power cut strikes just a few bars before the last movement. Problems like this are the least of the worries facing the only symphony orchestra in the Congo. In the 15 years of its existence, the musicians have survived two putsches, various crises and a war. But concentration on the music and hopes for a better future keep them going. Kinshasa Symphony is a study of people in one of the world’s most chaotic cities doing their best to maintain one of the most complex systems of joint human endeavour: a symphony orchestra. The film is about the Congo, the people in Kinshasa and the power of music.
Armand Diangienda is the conductor and founder of the orchestra. The trained pilot is the grandson of Simon Kimbangu, a martyr much revered in the Congo for his spirited opposition to the Belgian colonists and for the establishment of the Kimbanguist religion named after him. Armand’s grandfather entrusted him with the mission of founding an orchestra. Initially, a few dozen enthusiasts shared the few instruments the orchestra had at its disposal. To ensure that everyone had a turn, the rehearsals took place in several shifts. Today there are two hundred musicians on stage when the "Orchestre Symphonique Kimbanguiste" gives one of its concerts.
The orchestra is planning a major open-air concert to mark the anniversary of independence for the Democratic Republic of the Congo. An audience of several thousand is expected to attend. Very few of them have any experience of classical music. The programme includes Beethoven’s Ninth, Orff’s Carmina Burana and works by Dvorak and Verdi. Armand Diangienda is fully aware that the trickier passages do not sound very convincing yet. The choir is having trouble getting the notes right and pronouncing the German text. And the day of the concert is getting closer all the time …
http://www.kinshasa-symphony.com/index.php?id=7
Uit Spiegel online:
´True Vocation
Conductor Armand Diangienda's home is a cool green, the color of his religion. This is where the improbable is brought to life -- the Orchestre Symphonique Kimbanguiste, which has survived two attempted coups, various crises and a war.
Diangienda's grandfather Simon Kimbangu was a martyr in the fight against Belgian colonial powers and died after 30 years in prison. His prophecies and interpretation of the Bible provide the spiritual backbone of Kimbanguism, a powerful Christian church with more than 5 million followers in the Congo alone.
Diangienda himself was a pilot until he received his true vocation, when a plane he was supposed to have piloted crashed. From that point forward, Diangienda dedicated himself to religion and music. He leads his congregation, now split off from mainstream Kimbanguism, composes music and runs his own recording studio. Married to the daughter of an ambassador, multilingual and well traveled, Diangienda belongs to an upper class that lives amid Congo's poverty.
The day after the film screening, the musicians rehearse in Diangienda's courtyard, surrounded as usual by temperamental chickens. Instrument maker Albert Matubanza, who like everyone here is self-taught, checks a double bass that has been damaged by wood beetles with his professional touch and a sympathetic gaze. Electrician Joseph Lutete balances atop a utility pole, adjusting the power lines, before picking up his viola as the rehearsal begins. The program for today is Congolese folk music, arranged by Diangienda; it sounds a little as if Gershwin had been transplanted to Africa. But first, the orchestra plays Handel.
Diangienda's courtyard is a place that is both mundane and spiritual. Order and discipline reign here. It is also home to the intense striving that Simon Kimbangu's teachings say leads to redemption and to a state in which the African is a person, the equal of a European -- a state in which all suffering is at an end and promises are fulfilled at last.´
VKBLOG's over en vanuit Congo met name door Annemarie Sweeris:
http://www.vkblog.nl/zoek?q=congo&w=tag
http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,719276,00.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten